مناطق دیدنی ایران

ماسال شهری در استان گیلان ایران که در کنار کوه‌های تالش واقع شده‌است. معنی کلمه ماسال کوه وار یا کنار کوه یا دارای کوه است که از کلماتی مانند مسال,مازال و... گرفته شده است.

 ماسال شهری در استان گیلان ایران که در کنار کوه‌های تالش واقع شده‌است. معنی کلمه ماسال کوه وار یا کنار کوه یا دارای کوه است که از کلماتی مانند مسال,مازال و... گرفته شده است. این شهر  در کنار رودخانه خالکایی واقع، که این رودخانه از قله مرتفع شاه‌معلم سرچشمه می‌گیرد پس از طی 40 کیلومتر از درون شهر ماسال گذر می‌نماید.

ماسال در قدیم رودکنار نامیده می‌شد و محل تشکیل شنبه‌بازار کنونی بوده‌است. وجود همین شنبه‌بازار باعث رشد آبادی کوچک رودکنار شد شهرستان ماسال دو بخش مرکزی و شاندرمن دارد که هر دو آنها طبیعتی دست‌نخورده به شمار می آیند. در شهرستان ماسال بیش از 17 غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگ‌ترین آنها غار آویشو است که بین مناطقی همچون تائی بنه، انده چو و خماسون در بستر دره‌ای کم آب قرار دارد. این غار شگفت انگیز که در حوزه جغرافیایی بخش شاندرمن شهرستان ماسال واقع شده و همچنین از بزرگترین غارهای گیلان و در نوع خود یکی از کم نظیرترین غارها در سطح کشور است.

در ماسال می‌توانید علاوه بر دیدن غار آویشوی، سری هم به منطقه جنگلی طاسکوه و آری دول، منطقه باستانی اسبه ریسه با غارها و صخره‌های بلند، گردشگاه جنگلی ریزه مندان، ییلاق شالماء، چسلی، بیلگاه دون، اسپی دشت، دشت النزه و ویرگاه، خندیله پشت، مارجونه، رشته پشت و شنه راه، واشیار، اولسه بلنگاه، صی فی، نم نمه پشت، خشکه دریا، تلارگاه ملومه بند، غارآویشو، مناطق باستانی درخانه، گیله سرا و وردم بزنید و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این منطقه را از نزدیک ببینید.

زمان سفر برای بازدید از  ییلاق ماسال چه فصلی از سال است؟
 سفر به ییلاقات معمولا از اواسط اردیبهشت ماه آغاز می‌شود و تا پایان تابستان ادامه می‌یابد. هر چند که ییلاق ماسال دارای زیبایی کم نظیری در فصل پاییز است. اما گردشگران کمتری در فصل پاییز به این منطقه سفر می‌کنند.

سفیدرود دومین رود بلند ایران است. سفیدرود را در باستان رود آمارد می‌نامیدند.


در کتب قدیم سپید رود را با نام های گوناگون از جمله: سپیدرود، اسفیدرود، اسبیذروذ، سپیذروذ و سفیدرود خوانده‌اند.

رودخانه سفید رود با طول 765 کیلومتر طولانی‌ترین و پر آب‌ترین رود استان گیلان است.

سر چشمه اصلی آن کوه چهل چشمه کردستان است که بعدا” شعبه‌ای به نام گروس از کوه‌های پنجه‌علی و در شمال غربی همدان و شاخه‌های دیگری در ناحیه بیجار (گروس) به آن متصل شده و به سمت شمال جریان می‌یابد. در میانه رودهای دیگری به نام قرانقوش‌چای و میانه‌چای و هشترودچای و آب‌های کوه سهند و همچنین بزقوش به آن می پیوندند و بعد به سمت جنوب شرقی تغییر جهت می‌دهند.

سپس زنجان رود که از چمن سلطانیه سرچشمه می گیرد و شعبات کوچک دیگر جاری شده از کوه های طارم به آن پیوسته و سر انجام به تنگه منجیل می‌رسد. تا این نقطه رودخانه مذکور با نام قزل‌اوزن (یا ” خوزوکویا” و یا رود سرخ)‌ نامیده می شود. در این محل شاخه دیگری به نام شاهرود که از کوه های طالقان سرچشمه می گیرد و طول تقریبی آن تا منجیل حدود 180 کیلومتر است به آن می‌پیوندد این شاخه تقریبا” یک چهارم آب رودخانه سفیدرود را تأمین می کند.


از محل تلاقی رودخانه شاهرود و قزل‌اوزن به بعد رودخانه سفید رود نامیده می شود. در منطقه منجیل سد بزرگ سفیدرود بر روی این رودخانه ساخته شده که دریاچه‌ای با وسعت 56 کیلومتر مربع در پشت آن پدید آمده، در ادامه مسیر این رودخانه با پیوستن آبراهه‌هایی که اصلی ترین آنها عبارتند از آبرود، سیاه رودبار، تویسن و آبراهه شلی به سفیدرود و پس از گذر از مزارع حاشیه رودخانه به طرف شمال‌شرقی و منطقه تجن جاری می شود. در انتها شعبه اصلی این رود از طریق صدها کانال و آبراه زراعی در منطقه حسن کیاده به دریای خزر می‌ریزد.

آب و هوا در منطقه ی رودبار مدیترانه‌ای می باشد یعنی زمستان های معتدل و اندکی مرطوب و تابستان های گرم و خشک . این رود درناحیه ی منجیل در مسیر بادهای دائمی دره سفید قرار گرفته که به بادهای منجیل معروف است. 

وضعیت رودخانه از نظر قایقرانی:
با قایقرانی د این رودخانه علاوه بر تجربه هیجان گذر از امواج متلاطم، می توان مناظری زیبا و بی‌نظیر مختص به شمال کشور را تماشا کرد.


قسمت های خروشان (Rapid ها) رودخانه تقریبا” 500 متر بعد از سد سفیدرود شروع می‌شوند، که‌ قایقرانان محلی روی هریک نامی خاص گذاشته‌اند. درجه قسمت‌های خروشان این رودخانه بین 2 تا 3 می‌باشد.

جاذبه ها:
این منطقه دارای جاذبه های فراوان طبیعی، تاریخی و فرهنگی است. چشم اندازهای طبیعی شامل رودخانه سفیدرود، دریاچه سد سفیدرود، دریاچه سد تاریک، ییلاقات و جنگل های عمارلو، کوه درفک، دشت ها و برنج کاری ها، حیات وحش، گل ها و گیاهان وحشی شامل درخت هرزویل، گل سوسن چلچراغ، پوشش گیاهی، چشمه های آب معدنی داماش، سنگ رود و کلشتر، چشمه آبگرم ماست خور و … است.

جاذبه های تاریخی و باستانی شامل تپه های باستانی مارلیک، تپه گرد کول، تپه کلشی، پل خشتی لوشان و …. جاذبه های فرهنگی شامل فرهنگ مردم منطقه، آداب و رسوم، صنایع دستی، لباس محلی، گویش، زندگی کوچ نشینی مردم قسمتی از منطقه عمارلو و سایر جاذبه ها شامل دهکده ییلاقی بره سر، دهکده سالانسر در کنار و … می باشد. در امتداد رودخانه سفیدرود باغ‌های انبوه زیتون قرار دارد که با قایقرانی بر روی این رودخانه در حالیکه وزش باد خنک و مطبوع گرمای تابستان را با خود می‌برد می‌توان به تماشای دورنمای درختان همیشه سبز زیتون در ارتفاعات‌، صخره‌های بلند در کنار دشت‌های حاصلخیز و شالیزار های برنج نشست.

تنوع آبزیان :
بر اساس بررسی‌های انجام شده در طرح جامع شیلاتی طی سال‌های 1373 و 1374 در ناحیه دهانه رودخانه سفیدرود تا سد سفیدرود و سر شاخه های قزل‌اوزن و شاهرود، 45 گونه و زیرگونه ماهی متعلق به 36 جنس و 17 خانواده شناسایی شده که در بین ماهی های مهاجر عمده‌ترین آنها عبارتند از: اوزون برون، تاس ماهی، ماهی سفید، کپور معمولی، سس ماهی، لای ماهی، اسبله، سفید کولی، شاه کولی، سیاه کولی و البته ماهی های خانواده کپور بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده‌اند.

رودخانه سفیدرود از لحاظ مهاجرت و زاد و ولد آبزیان بخصوص گونه های ماهیان خاویاری و گونه های ماهیان استخوانی از رودخانه های منحصربه فرد در حوزه جنوبی دریای خزر می باشد.

مشکلات زیست محیطی:
تخلیه پساب های کارخانه های صنعتی، فاضلاب های خانگی، زباله های شهری و روستایی، سموم شیمیایی کشاورزی، نیترات ها و فسفات‌ها، انواع حشره‌کش‌ها و زباله‌های کشتارگاه‌ها باعث شده تا اکوسیستم طبیعی سفیدرود که یکی از مهمترین حوزه های آبخیز ایران به شمار می رود دچار تغییرات زیادی شده که علاوه بر خطر نابودی کامل رودخانه و گونه‌های متنوع آبزیان موجود در آن، اقتصاد و معیشت هزاران انسان را که در حاشیه رودخانه زندگی می کنند را نیز به خطر بیاندازد.

انتقال این آلودگی‌ها به دریای خزر سبب بروز پدیده‌های زیست محیطی مانند کشند قرمز و توده های وسیع فیتو پلانکتونی شده است.


متاسفانه بی توجهی به این اکوسیستم بی نظیر باعث نابودی بخش عظیمی از سفیدرود شده به طوری که هم اکنون سفیدرود از یک اکوسیستم فعال به اکوسیستم غیر فعال تبدیل شده است. 

ویژگی‌های فرهنگی:
گوناگونی و تنوع فرهنگی و همچنین تنوع قومی و گویشی در سرزمین گیلان با وجودی که از نظر جغرافیایی یکی از استانهای کوچک ایران به شمار می‌رود بیش از هر جای دیگر ایران دیده می‌شود.

گیلک‌ها، گالش‌ها، تات‌ها، تالش‌ها، کردها و ترک‌ها اجتماع گیلان را تشکیل می‌دهند .

هر یک از این اقوام موسیقی فولکلور بسیار غنی، آیین‌ها و باورها و گویش مختص به خود دارند که آشنایی با آنها از لطف خاصی برخوردار است.  

راه های دسترسی:
این رودخانه به موازات جاده قزوین-رشت پس از سد سفیدرود تا روستای گنجه در نزدیکی شهرستان رستم آباد جریان دارد. در ضمن دسترسی محلی منجیل-رودبار نیز موازی رودخانه است.

امکانات اقامتی:
در شهرهای منجیل و رودبار امکان اقامت در مهمانخانه و محل های پیش‌بینی شده کمپینگ با دسترسی به سرویس بهداشتی وجود داشته و در شهرهای اطراف نظیر رشت یا قزوین اقامتگاه‌های مناسبی موجود است. 

جزیره کیش یک بندر آزاد تجاری در خلیج همیشه فارس است که بهشت عاشقان خرید به حساب می آید. از یک سو موقعیت اقلیمی خاص و طبیعتی بینظیر با سواحل مرجانی بسیار زیبا در قلب خلیج فارس و از سویی دیگرتاریخ هزار ساله و فرهنگ غنی از حوادث، این جزیره  و حیات وحش منحصر این جزیره را به مکانی جذاب برای گردشگرانی با سلیقه های گوناگون ساخته است.برای آنهایی که دنبال مکانی آرام برای تفریحات دریایی و محیطی سرخوش برای سرگرم شدن همه اعضای خانواده اند، کیش مقصد بسیار دلچسبی است. حال به معرفی برخی از مکان های گردشگری کیش می پردازیم

شهر باستانی حریره
اسم این شهر باستانی را شاید شینده باشد که به عنوان یکی از مجموعه های جذاب باستان شناسی این روزها در معرض دید بازدید کنندگان قرار گرفته است. این شهر که در دل غار و کوه های مختلف ساخته شده است به عنوان یکی از زیباترین اثار باستان شناسی دنیا شناخته می شود و البته چند سال بیشتر از پیدا کردن آن نمی گذرد. سکه های تاریخی، ظروف مسی، سنگ قبر و یک عراده توپ از جمله اشیایی است که از این شهر کشف شده است. عملیات های باستان شناسی همچنان نیز در این شهر جریان دارد.

خانه اعیانی
خانه اعینی یکی دیگر از جاذبه های کیش است که کمتر به آن پرداخته می شود و اسم زیادی از آن برده نمی شود. این خانه یادآور خانه های چند خانواری و باستانی است که در گذشته بیشتر در یزد و کاشان دیده می شده است. وسعت خانه بسیار زیاد است و همچنین آثاری که از این خانه بدست آمده است به نظر مربوط به دوره ایلخانی است.

شهر زیرزمینی کاریز
شهر زیر زمینی کاریز یکی از شگفت انگیزترین شهرهای زیرزمینی است که تا به حال کشف شده است. این شهر با 2500 سال قدمت دارای قنات های شگفت انگیزی است که در آن زمان هم می توانسته است آب شیرین را همیشه در اختیار ساکنین قرار دهد. این شهر نزدیک به 10 هزار مترمربع وسعت دارد و در فاز یک آن شامل غرفه های صنایع دستی و رستوران های مختلفی مخصوص گردشگران است. این شهر همچنین شامل حمام های باستانی با صحن و حصاری 500 متری است که بیار زبیا و جالب است.
 بوستان آهوان
اگر علاقه به باغ وحش دارید می تونید سری به بوستان آهوان بزنید. جایی که بوستانی 2 هکتاری با فضای سبز خوب و البته انواع حیوانات مختلف نگهداری می شود. در این بوستان همه حیوانات به جز اهوها در قفس نگهداری می شوند. اهوهایی کوچ و بزرگ به صورت آزادنه در سرتاسر جزیره حرکت می کنند و با کودکان بازی می کنند.

ورزش های دریایی
یکی از جاذبه های کیش انواع ورزش ها و تفریحات آبی است که می توان در آن انجام داد. آب های آرام این امکان را می دهد تا بسیاری از ورزش ها از جت اسکی تا غواصی در آن انجام شود. افرادی که دوست دارند کمی دریاهارا در اختیار خودشان بگیرند باید این ورزش ها را امتحان کنند چرا که تجربه آن در نقاط دیگر امکان پذیر نیست. البته این نکته را نیز باید بگوییم که ورزش های دریایی کیش کمی از باقی تفریحات آن گران تر است.

نمایشگاه خزندگان
در این نمایشگاه بیش از 100 گونه خزنده از خانواده های مختلف و مارها به نمایش گذاشته شده است. مارهای عظیم بوآ، پیتونآفریقا و سوسمارهای ماداگاسکار از جمله حیواناتی هستند که می توان در این نمایشگاه دید. بازدید از این نمایشگاه برای آن افرادی که علاقه خاصی به حیوانات دارند حتما توصیه می شود.

 در شهر ترافیک و دود هم می شود دل به طبیعت داد.کافی است کمی از کلیشه‌های زندگی مدرن فاصله بگیریم. می‌شود وقت‌های فراغت را به جای مچاله شدن زیر سقف‌های کوتاه کافه های تاریک و سفره خانه‌های خالی از اکسی‍ژن، در کافه های باغ نگارستان و باغ موزه هنر ایرانی یا زمین سرسبز باغ لاله ایرانی نفس کشید. بد نیست گهگداری از دور- از فراز بامی از تهران- چشم انداز این شهر شلوغ را تماشا کنیم تا ببینیم چقدر به ضررمان تمام شده این فاصله گرفتن طولانی از طبیعت پرانرژی.

چطور می‌شود  با طبیعتی که اگر نباشد انر‍‌ژ‌ی‌ها تحلیل می روند و قلب‌ها افسرده می‌شوند، این همه سال قهر بود؟ وقت آشتی رسیده و این روزها هم خبر خوب برای پادرمیانی این آشتی کنان کم نمی شنویم: «سه شنبه‌های بدون خودرو»، «جشنواره فیلم و موسیقی سبز»،«کمپین آشغال نریزیم» و ده‌ها خبر امیدوارکننده دیگر. خواندن پیشنهادهای ما برای لذت بردن از اوقات فراغت در دامان طبیعت و باغ‌های تهران را هم فراموش نکنید!

نفس‌های بادصبا
گاهی نفس برای تهرانی تنگ می‌شود که آن را به باغ‌های شمیران و اطرافش می‌شناختند. شهری که گاهی حین گذر از خیابان‌هایش سرت به برگ‌های درهم تنیده درختانش می‌سایید. شهری که روزی کوچه‌های آشتی‌کنانش با درخت‌هایی که از پشت دیوار هر خانه سرک کشیده بودند، ‌زیبا و دیدنی بود. حالا اما ساختار باغ و باغ‌های تهران فرق کرده است؛ مثل خیلی چیزهای دیگرش ... اما هنوز هم می توان باقی‌مانده آن همه زیبایی را در گوشه و کنار شهر دید. هنوز هم می‌توان برای قدم زدن در بعدازظهر پنج‌شنبه یا برای عبوراز غروب دلگیر جمعه در این باغ‌ها قدم زد.

باغ اول، کاخ گلستان
یکی از اولین باغ‌هایی که در تهران وجود داشت، باغی به نام «چهار باغ» بود. این باغ بعدها به نام ارگ سلطنتی و یا همان کاخ گلستان مشهور شد. این باغ به دستور شاه عباس صفوی ساخته شد، اما در دوران قاجار چشم و چراغ خاندان سلطنتی شد. به دلیل اینکه تا قبل از آن تهران پایتخت نبود و عمارت‌های داخل آن اهمیت سیاسی نداشتند. با تبدیل شدن تهران به پایتخت و سیاسی شدن این شهر، ‌این باغ هم به پایگاه خاصی برای بزرگان دولت تبدیل شد. تاج‌گذاری پهلوی اول و دوم نیز در همین مکان اتفاق افتاد.

 وسعت باغ:‌ این کاخ با مساحتی حدود یک دهم مساحت اولیه‌اش همچنان در محل قدیمی‌اش پابرجاست. این نشان می‌دهد که هر چند بخش اعظم عمارت آن دست نخورده است اما بخش اصلی باغ آن از بین رفته است.

کجاست:‌ موزه باغ و کاخ گلستان یکی از مکان‌های دیدنی شهر تهران است. چهارراه گلوبندک، میدان ارگ، ‌کاخ گلستان نشانی این باغ است. اینجا که رسیدید، درختان سر به فلک کشیده باغ، ‌حتما جادوی‌تان خواهد کرد.

 زمان بازدید: در این باغ ‌هر روز از ساعت هشت صبح تا پنج بعد از ظهر برای قدم زدن به روی شما باز است.

باغ دوم، باغ عین‌الدوله
مکانی که درحال حاضر محل نگارخانه برگ و کارگاه مجسمه سازی است، روزگاری خانه صدراعظم مستبد مظفرالدین شاه، یعنی عین‌الدوله بود. به همین دلیل از همان روزگار و تاحالا که این مکان به یک مکان عمومی تبدیل شده؛ هم چنان باغ عین الدوله نامیده می‌شود. انگار هنوز هم روح صاحب آن در همان حوالی قدم می‌زند تا همه به این باغ، ‌باغ عین‌الدوله بگویند!  عین‌الدوله تا سال 1306 شمسی در قید حیات بود، اما در سال‌های آخر عمر ورشکست شد و طلبکاران اموال او را تصاحب کردند.

 وسعت باغ:‌ در زمانی که باغ شکل اصلی خودش را داشت، ‌مساحت کل آن 11900 مترمربع بود. این باغ چهار در شامل دو در اصلی شمالی و جنوبی و دو در فرعی شرقی وغربی بود. درحال حاضر وسعت باغ بسیار کمتر از این مقدار بوده و فقط در شمالی آن برای ورود و خروج باز است.

کجاست:‌ این باغ در خیابان پاسداران، میدان هروی قرار دارد. از چند سال پیش این باغ رسما در اختیار شهرداری تهران قرار گرفته و به مکانی عمومی تبدیل شده است. تا سال 1376 این عمارت دست به دست بین اشخاص حقیقی گشت تا اینکه با موافقت آخرین صاحب آن، این باغ به شهرداری واگذار شد.

باغ سوم، باغ فردوس
فیلم «سلام سینما»، ‌یادتان هست؟‌ همان فیلمی که قرار بود از بین عده‌ای، ‌چند بازیگر انتخاب شوند. در صحنه‌ای از فیلم، ‌در عمارتی زیبا و قدیمی باز می‌شود و مردم به آن هجوم می‌برند! آن عمارت زیبا، ‌عمارت داخل باغ فردوس است که با وجود تغییرات اطراف باغ، ‌کماکان به زیبایی پا برجاست و امروز به «موزه سینما»‌تبدیل شده است.  ماجرای این باغ به دوره قاجار برمی‌گردد. در سال 1264 شمسی، ‌زمانی که آغا محمد خان قاجار در منطقه محمودیه فعلی در گذشت، در نزدیکی تجریش قصری به نام قصر محمدیه برای او در حال ساخت بود که با مرگ او ساخت قصر نیمه کاره ماند، اما درباریان در نزدیکی همان عمارت نیمه کاره محمدیه اقدام به احداث باغی کردند که بعدها به باغ فردوس مشهور شد.

باغ فردوس تا زمان رضاخان بارها دست به دست افراد مختلف گشت تا این که در سال 1316 وزارت معارف آن زمان باغ را خرید و دبیرستان شاپور در آنجا بنا شد. در سال 1352 نیز قسمتی از آن برای استقرار لغت نامه دهخدا و موسسه باستان شناسی  به دانشگاه تهران واگذار شد که هم اکنون نیز این مراکز در همان باغ فردوس درحال فعالیت هستند. هرچند بین این دو مرکز و باغ فردوس یک کوچه بلند فاصله افتاده است. باغ فردوس بعد از انقلاب تحت اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آمد. در حال حاضر عمارت آن چنان به شکل گوش فیلی قدیمی خود باقی مانده است.

کجاست:‌ خیابان ولیعصر، ‌بالاتر از چهارراه پارک وی، ‌بعد از سه راهی زعفرانیه، باغ فردوس

زمان بازدید: ‌هر روز از ساعت 10 صبح  می‌توانید به این باغ و سینما سر بزنید.

باغ چهارم، باغ موزه قصر
این باغ موزه، محل قدیم زندان قصر است. یکی از زندان‌هایی که به مخوف ترین زندان‌های رژیم سابق معروف بود. هنوز هم اگر به این باغ بروید، ‌خوب به فضا دقت کنید، حس خاصی خواهید داشت؛‌انگار باغ با شما درباره آنچه بر آن گذشته، ‌صحبت می‌کند. محل این باغ در سال 1168 یعنی در زمان حکومت قاجار ساخته شد و در زمان رضا شاه با تمام وسعتش، متروکه شد.  ‌ زمانی که رضاخان به فکر ایجاد یک زندان بزرگ برای تهران افتاد، این باغ را به عنوان محلی برای زندان در نظر گرفت. به این ترتیب در سال 1308 این باغ تبدیل به زندان شد و تا دهه 40 یعنی تا زمان ساخته شدن زندان اوین، تنها زندان موجود در تهران بود .

حتی پس از انقلاب اسلامی هم این زندان محل نگهداری مجرمان مالی، قاچاقچیان و امثال آنها بود، اما قبل از انقلاب اسلامی و در سال‌های مبارزه سیاسی مردم علیه رژیم شاهنشاهی، بند سیاسی آن، بند سیاسی خاصی بود و افراد انقلابی زیادی در آن زندانی بودند. محمد فرخی یزدی، تیمورتاش، بزرگ علوی نیز از دیگر زندانیان سیاسی مشهور قبل از انقلاب زندان قصر بودند. در سال 1383 این باغ از زندانیان داخل آن خالی شد و در سال 91 به همت شهرداری تهران به عنوان باغ موزه در معرض دید عموم قرار گرفت. این باغ موزه هم چنان شکل اولیه خود را حفظ کرده است.

کجاست:  خیابان شریعتی، نزدیک به شهر کتاب مرکزی، خیابان پلیس، میدان پلیس، ‌باغ موزه قصر

زمان بازدید: برای بازدید ارگانی از ساعت 9 تا 13 هر روز و برای بازدید عموم از ساعت 14 تا 21
    باغ پنجم، باغ موزه مینیاتور
باغ موزه مینیاتور در سال 92 افتتاح شده است. در این مکان مینیاتور باغ‌های ایرانی و ماکت‌های بناهای ارزشمند ایرانی  را می‌بینید. از جمله این ماکت‌ها می‌توان به ماکت تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان، تخت سلیمان، ‌کلیساهای ارامنه، گنبد سلطانیه، ‌بازار تبریز، ‌ارگ بم و... اشاره کرد.علاوه براین گونه‌های مختلف گیاهی در معابر این پارک کاشته شده که 70 درصد آن همیشه سبز بوده و در تمام فصل‌های سال زیبایی این باغ را حفظ می‌کند. از جمله گیاهان آن نیز می‌توان به  لیکوستروم پیوندی، افرای چینی، ‌میخک هندی ابلق، چنار، ‌ماگنولیای سبز و... اشاره کرد. مساحت این باغ سه هکتار است.

کجاست:  خیابان جانبازان غربی، نبش اتوبان امام علی(ع)

زمان بازدید: ‌هر روز از ساعت 8 صبح تا 20

باغ ششم، باغ پرندگان
شاید بعضی این منطقه را با نام پادگان معروفش یعنی پادگان لویزان بشناسند! آنهایی که دوره‌ای از خدمت‌شان را در خدمت این پادگان بودند، اما منطقه لویزان باغ و باغستان‌های بسیار زیبایی هم دارد. درحال حاضر از آن دهکده سرسبز و آباد پارک جنگلی لویزان به جا مانده است. در دل این پارک از سال 1392، ‌باغ پرندگان جا گرفته است. انواع پرندگانی که در قفس نگهداری می‌شوند یا پرندگانی که در فضای باز پرواز می‌کنند، در این باغ کنار هم جمع شده‌اند و منظره‌ای دیدنی در پارک ایجاد کرده‌اند.

کجاست:‌ لویزان در قدیم نام یکی از دهکده‌های شمیران بوده که از جنوب به تپه‌های شمس آباد و از شمال به ازگل منتهی می‌شد و در شش کیلومتری تجریش قرار داشت. نشانی دقیق باغ پرندگان، واقع در پارک لویزان، خیابان هنگام، خیابان 35 متری استقلال؛ بلوار کوهستان است.

زمان بازدید: از ساعت 9 صبح تا 6 عصر است.

باغ هفتم، ‌باغ موزه دکتر محمود حسابی
 به میدان تجریش که برسید، ‌انگار به مکان بسیاری از باغ‌های شخصی و عمومی تهران رسیده‌اید. یکی از این باغ‌ موزه‌ها که در حقیقت خانه دکتر محمود حسابی است، باغ موزه دکتر حسابی است. این باغ در سال 1310 بنا شد.  پس از فوت دکتر حسابی در سال 1371 این مکان  به موزه تبدیل شده و توسط پسر او ایرج حسابی مدیریت می‌شود. عمارت این باغ سه طبقه است و موزه در طبقه سوم آن قرار دارد.

وسایل شخصی دکتر حسابی و مدارک علمی و تحصیلی او، عکس‌های قدیمی دکتر حسابی و... در آنجا قرار دارد. با مراجعه به این موزه می‌توانید تغییراتی را ببینید که دکتر حسابی در خانه اش داده بود تا زندگی برای فرزند کم بینایش راحت تر شود. بخش جالب این موزه مشاهده وسایل خراب و ناکارآمدی است که دکتر حسابی با تغییراتی در نحوه استفاده‌شان، از آنها دوباره استفاده می‌کرده است.

 کجاست:  میدان تجریش، ‌خیابان شهید امیر ابراهیم دربندی(‌مقصودبیک سابق)‌، ‌میدان تختی، چهارراه دکتر حسابی

 زمان بازدید: ‌هر روز از ساعت 9 صبح تا 17:45 و روزهای جمعه از ساعت 14 به بعد

 باغ هشتم، باغ نگارستان
در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار به دستور او قصری ییلاقی در نزدیکی بهارستان فعلی بنا شد. این باغ به دلیل وجود نقاشی‌های زیادی که به دستور شاه بر در و دیوار اتاق‌های باغ نقش بست، ‌به باغ نگارستان معروف شد. هرچند در حال حاضر مساحت کنونی باغ نسبت به زمان حکومت فتحعلی شاه خیلی کوچک‌تر شده است، اما تاریخ نشان می‌دهد که در آن زمان باغ وسعت خیلی زیادی داشته است.  دروازه جنوبی باغ در ضلع شمالی میدان بهارستان و از طرف شرق به دروازه شمیران و از طرف غرب به صفی علیشاه منتهی می‌‎شد. در این باغ چندین حوضخانه و تالارهای با‌شکوه وجود داشت.

مهم ترین رویداد تاریخی ای که این باغ به خود دیده، قتل قائم مقام فراهانی به دست محمدشاه و عوامل او بود. در زمان مظفرالدین شاه مدرسه صنایع مستظرفه به سرپرستی کمال‌الملک در باغ نگارستان تاسیس شد. در سال 1307 نقشه ساختمان یک مدرسه عالی با رعایت سبک ایرانی در ضلع شمالی باغ توسط نیکلای مارکوف؛ معمار پناهنده روسی کشیده شد و تبدیل به دارالمعلمین یا همان دانشسرای عالی تربیت معلم شد. در سال 1315، عمارت بزرگ دیگری در شمال شرقی به عنوان کتابخانه بنا شد که پروین اعتصامی در آنجا به عنوان معاون کتابخانه مشغول به کار شد.

 تعداد زیادی از شخصیت‌های علمی و ادبی کشور از جمله ملک‌الشعرا بهار، علی اکبر دهخدا، دکتر محمود حسابی، دکتر محمد معین و بسیاری دیگر در این مجموعه تاریخی تحصیل کرده‌اند. در سال 1313 قانون تاسیس دانشگاه تهران در مجلس شورای ملی تصویب شد و از سال 1325 بعضی از دانشکده‌ها به محل کنونی دانشگاه تهران منتقل شدند. از سال 1335 این بنای عظیم به موسسه لغت نامه دهخدا، موسسه جغرافیا؛ موسسه زبان‌های خارجی و کلاس‌های عمومی دانشکده ادبیات اختصاص یافت،  اما بعد از آن  با تصویب و راه اندازی موزه تاریخ علم در محل باغ نگارستان، کار حراست و مرمت این مکان مورد توجه مسئولان دانشگاه قرار گرفت و به زودی موزه تاریخ و مفاخر دانشگاه تهران در آن محل گشایش یافت. در حال حاضر موزه هنرهای ملی در آنجا دایر است.

 کجاست:  میدان بهارستان، خیابان دانشسرا؛خیابان شریعتمدار رفیع

زمان بازدید: هر روز به جز دوشنبه‌ها از ساعت 9 صبح تا 7 بعد از ظهر

باغ نهم، باغ موزه هنر ایرانی
چند قدم بالاتر از موزه دکتر محمود حسابی، می‌توانید نرده‌های باغ موزه هنر ایرانی را ببینید. باغی زیبا که اگر از کنار آن هم رد بشوید، ‌نسیم خنک ‌روح‌تان را تازه می‌کند. این باغ در سال  1310 احداث شد. این باغ بزرگ متعلق به همسر سپهبد امیرابراهیمی بود و تا مدت‌ها بعد از پیروزی انقلاب بلااستفاده ماند و درآستانه تخریب قرار داشت، اما بعد از مدتی  با هدف نگهداری آثار هنری و احیای بناهای تاریخی باغ دوباره احیا‌ شد. داخل باغ می‌توانید ماکت‌های برج آزادی، سی و سه پل اصفهان، هشت بهشت، میدان امام اصفهان و چند سازه هنری چوبی را مشاهده کنید. همچنین می‌توانید ضمن بازدید از این باغ از بوفه صبحانه، ‌رستوران و کافی شاپ آن استفاده کنید. علاوه براینکه چند مغازه کوچک شامل کارهای دستی و کتابفروشی نیز آنجا وجود دارد که بی شک دیدن شان خالی از لطف نیست، ‌به‌ویژه برای خانم‌های باسلیقه و اهل ذوق و هنر.

 کجاست:  میدان تجریش، خیابان شهید امیرابراهیم دربندی(خیابان مقصود بیک سابق)‌، میدان تختی، بالاتر از چهارراه دکتر حسابی

زمان بازدید: 9 صبح تا  21:30

باغ دهم، باغ لاله ایرانی
 این باغ درواقع  خانه میرزا حسن آشتیانی معروف به میرزا حسن خان مستوفی الممالک است. میرزا حسن خان یکی از دولتمردان شهیر ایرانی و از سرشناس ترین نخست وزیران بعد از انقلاب مشروطه است و چندین دوره نخست وزیر ایران بود.وی از معدود رجال قاجاری است که در دربار پهلوی هم محترم بود. او که در جوانی با دختر ناصرالدین شاه ازدواج کرده بود در زمان حیات خود بعضی از املاکش را وقف کرد؛ چرا که بیشتر اراضی ده ونک متعلق به او بودند.  در مناطق مختلف شهر تهران املاک زیادی داشت و نام‌گذاری محله حسن آباد هم به خاطر وجود املاک باارزش او در آن منطقه بوده است.

 یکی از کارهای مهم او احداث مدرسه عالی دختران در یکی از زمین‌های ونک بود که بعدها به دانشگاه الزهرا تغییر نام یافت. خانه مستوفی الممالک در محله قدیم ده ونک به باغ مستوفی الممالک معروف بود و حالا تبدیل به باغ ایرانی شده که در فصل رویش گل لاله به خاطر وجود انبوه لاله‌های رنگارنگ بازدید کنندگان زیادی دارد. از کل مساحت سه هکتاری این باغ دو و نیم هکتار به فضای سبز اختصاص داده شده و با وجود بازسازی این فضای سبز درختان تنومند قدیمی همچنان در ترکیب اصلی باغ باقی هستند. عمارت‌های قدیمی باغ نیز مرمت شده و به زیبایی این باغ افزوده اند.این مکان در سال 84 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

کجاست:  میدان ونک، خیابان شیخ بهایی، 20 متری پیروزان کوچه شهید صابری

باغ  یازدهم، عمارت مسعودیه
عمارت- باغ مسعودیه توسط یکی از فرزندان ناصرالدین شاه به نام مسعودمیرزا حاکم اصفهان بنا شد. دلیل نام‌گذاری آن به مسعودیه هم همین است. مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان با برادرش مظفرالدین شاه مخالف بود و همین موضوع باعث شد باغ مسعودیه به پایگاهی برای مشروطه‌خواهان و مخالفان محمدعلی شاه تبدیل شود. در سال 1287 در نزدیکی این عمارت بمبی دست ساز زیر کالسکه محمدعلی شاه منفجر شد و بهانه لازم برای به توپ بستن مجلس را دست داد .پس از آن واقعه، عمارت مسعودیه نیز به رگبار بسته شد.

براین باغ چه گذشته است
نخستین کتابخانه و موزه ملی ایران در سال 1304 در محل عمارت مسعودیه بنا شد و چند سال بعد در گوشه ای از یکی از اتاق‌های آن عتیقه‌های باستانی را به نمایش گذاشتند و در حقیقت اولین موزه ایران دایر شد. آن اشیا در سال1318 به موزه منتقل شدند. در سال 1345 با تفکیک وزارت آموزش و پرورش از فرهنگ و هنر؛ عمارت مسعودیه به وزارت آموزش و پرورش تبدیل شد و نخستین وزارتخانه آموزش و پرورش در آنجا مستقر شد.

کجاست:‌  خیابان جمهوری نرسیده به بهارستان، خیابان ملت تقاطع خیابان اکباتان 

جایی نه چندان دور، همین نزدیکی شهر، معروف است به زادگاه پروانه ها، راهی که برای رسیدن به آن، باید از بین ابرها عبور کرد.

 

مسیر دسترسی به سرزمین پروانه ها، خاکی است، 16 کیلومتر که از شهر به سمت شمال شرق حرکت می کنید، به بالای کوهی می رسید که ابرها در قله آن در تلاطم و تکاپو هستند.


2 کیلومتر آن طرف تر، راه سرزمین پروانه ها آغاز می شود، مسیری پیچ در پیچ، سرشار از چشمه و پروانه هایی که از همان چند کیلومتری مسیری به استقبالت می آیند که یک طرف آن درختان پر بار فندق تمام قد ایستاده اند.


همسایگی دیوار به دیوار سرزمین پروانه ها روستایی بر سینه کش کوه، شکل گرفته که اهالی آن این روزها شهرنشین شده اند و تابستان به تابستان به روستای خود باز می گردند.


همه حاشیه این روستا، پر از است از درختان فندق، آلو، گردو و توت.


وجود همین توت های سفید و قرمز هم باعث شده تا پروانه ها، مامنی برای زندگی خود پیدا کنند، دور خود پیله بتنند و فارغ از دست حتی روستاییان، به زندگی خود در حاشیه رود ادامه دهند.


زمانی می توان درک کرد که این تکه از بهشت، همان سرزمین پروانه هاست، که بشود رفت میان گل ها، چمن ها و از لا به لای درختان دوید تا به احترام ورود مهمان، پروانه ها به هوا برخیزند و بار دیگر زیر برگ های پهنی که هر یک منزلگاه یک پروانه است، بخزند.


پروانه های کوچک و بزرگ رنگ به رنگی که گاه حتی تنوع رنگ بال آنان بیش از پرهای مرغ عشق است، بر زیر و زبر گل هایی منزل ساخته اند که می توان در حاشیه این روستا دید.


"ما سه ماه تابستان اینجا هستیم و پروانه ها همه سال" این را دختر جوانی می گوید که قصد کوه برای تماشای زیبایی روستای خود کرده است.


"اهالی این روستا، می آیند تا از لذت خنکای تابستان سرزمین خود، استفاده کنند، تفرجگاهی برای انسان ها، منزلگاهی برای پروانه ها" این را دهیار روستا می گوید.


درختان توت و شاتوتی که قدمت هر یک بیش از 50 سال می شود، خبر از استقرار طولانی مدت پروانه ها در این سرزمین می دهد.


"پروانه ای به بزرگی یک کف دست بود روی یکی از شاخه های درخت توت بزرگ کنار رودخانه، هر چه کردیم پر بزند و بپرد، نشد که نشد، رهگذری آمد، سنگی پرتاب کرد، آرامش خانه اش به هم ریخت پر زد و رفت"، این را یکی از اهالی روستایی می گوید که همسایه پروانه هاست.


سرزمین پروانه ها پر است از چشمه هایی که هم محل شرب اهالی روستا هستند، هم پرندگان و هم پروانه ها.


اهالی در خروجی هر چشمه ای لوله ای گذاشته اند که آب از آن وارد حوضچه کوچکی می شود و می توان از آب جمع شده در حوضچه ها، دست و روی خود را به خنکای طبیعت آراست.


کمی آن طرفتر جایی که چندان فاصله ای از درختان رعنای توت ندارد، می شود، صدای شر شر آبشاری را شنید که ارتفاع آن از 9 متر می گذرد و صدای هیاهوی آن تا بالای قله های اطراف می رسد.


هوا خنک تر از اطراف و خود شهر است، بوی طبیعت این سرزمین متفاوت از سایر باغ ها و روستاهاست، آفتاب حتی اینجا، لطیف تر با انسان ها برخورد می کند و خنکای هر شخصی می شود، سایه سار درختان توتی که زادگاه پروانه هاست.


سرزمین پروانه ها در 35 کیلومتری شمال شرق شهر زنجان، یا همان روستای شیلاندر است، روستایی با معماری پلکانی، ساختمان هایی خشت و گلی و مردمی سرشار از سرزندگی.


سوغاتی این روستا، همان فندق، گردو، توت و سینه ای لبریز از اکسیژن خالصی است که خاص این منطقه است.